آثار زیادی که در سینما به عنوان فیلم مستقل (independent movies) نامیده می شوند و چون مخاطبین هیچ اطلاعی از این عنوان ندارند، در واقع هیچ توضیح و دلیل خاصی برای این نام گذاری ندارند. بدون توجه کردن به ژانر فیلم یا بازیگرانی که در آن بازی میکنند ، هر فیلمی که به عنوان یک سبک خاص در سینما شناخته شود به عنوان فیلم مستقل نامیده می شود. ممکن است که در یک فیلم مستقل تعداد زیادی بازیگر شناخته شده و مطرح وجود داشته باشند در حالی که مخاطب انتظار دارد در این نوع فیلم از بازیگران گمنام یا تازه کار استفاده شود.
در دنیای امروزی سینما که بر پایه فرانچایز بنا شده طبیعی است که موفقیت فیلم های مستقل رو به روز سخت تر و دشوار تر شود. مطمئنا فیلم های مستقل فقط فیلمهای گمنانی نیستند که شما حتی نامشان را هم نشنیده اید، درواقع اگر مخاطبان روی آثاری که به عنوان فرانچایز شناخته می شوند، مانند جنگ ستارگان و مارول تمرکز نکنند، آنگاه یک فیلم مستقل خوش ساخت شانس دیده شدن را خواهد داشت. آثار مهمی مانند “پروژه جادوگر بلر” ( the blair witch project )، “برو بیرون (get out) و فیلم ” انگل”(parasite) که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم را ازآن خود کرد و خیلی از فیلم های خوش ساخت دیگر را می توان در دسته فیلم های مستقل دسته بندی کرد. اما این فیلم ها چطور برچسب گذاری می شوند و چه ویژگی ای آنها را در این دسته قرار می دهد؟
ما در این مقاله از استودیو ادیب به معرفی و مشخص کردن دسته فیلم های مستقل می پردازیم.
1. آثار مستقل توسط استودیو های فیلم سازی اصلی ساخته نشده اند
با توجه به این که در آمریکا پنج استودیو بزرگ فیلمسازی وجود دارد، پیدا کردم یک فیلم خوب و که در سطح بین المللی درخشیده باشد ولی در یکی از این استودیو ها تولید نشده باشد بسیار کار دشواری است. این استودیو ها عبارتند از: «یونیورسال پیکچرز» (Universal Pictures)، «پارامونت پیکچرز» (Paramount Pictures)، «برادران وارنر پیکچرز» (Warner Bros. Pictures) ، «والت دیزنی پیکچرز» (Walt Disney Pictures) و «کلمبیا پیکچرز» (Colombia Pictures).
البته استودیوی «فاکس قرن بیستم» (۲۰th Century Fox) قبلا یکی از شش استودیوی بزرگ آمریکا به حساب می آمد که در حال حاضر به عنوان استودیوی والت دیزنی شناخته می شود. این استودیو های بزرگ فیلمسازی در سالهای متمادی صنعت سینمای آمریکا را در دست گرفته اند. با این تقفاسیر هیچ فیلم مستقل حقیقی را نمیتوان یافت که محصول این استودیو های فیلمسازی باشد.
در عوض استودیو های مستقلی هم وجود دارند که کارشان تولید چنین آثاری است. البته به این نکته هم باید توجه داشت که این پنج قول استودیویی به جان استودیو های مستقل افتاده اند و آنها را به کام مرگ می کشانند. بنابر این شاید بتوان استودیو هایی هم پیدا کرد که در سالهای قبل به عنوان استودیو مستقل شناخته می شدند ولی به دلیل مسائل مالی مجبور به پیوستن به استودیو های بزرگ شده اند. برای مثال می توان به استودیوی «نیو لاین سینما» (New Line Cinema) اشاره کرد که در حال حاضر به عنوان بخشی از استودیو برادران وارنر شناخته می شود. ولی با این وجود هنوزم استودیو های مستقلی مانند «ای ۲۴» (A24) یا «میرامکس» (Miramax) وجود دارند که به عنوان استودیو های تولید فیلم های مستقل شناخته می شوند.
استودیوی A24 که به عنوان یک استودیو مستقل شناخته می شود محصولاتی چون «لیدی برد» (Lady Bird) و «مهتاب» (Moonlight) را تولید کرده که به عنوان فیلم های درجه یک سینمای مستقل شناخته می شود. اما با روندی که امروزه صنعت سینما پیش گرفته است هیچ بعید نیست که تا چند سال آینده، او نیز به استودیو های اصلی و بزرگ بپیوندد.
میرا مکس تا قبل از پیوستن به دیزنی، با سابقه ساخت فیلم های مستقلی همچون «پالپ فیکشن» (Pulp Fiction) و «ویل هانتینگ نابغه» (Good Will Hunting) که می توان آنها را به جرات فیلم های تاثیر گذار در صنعت سینما نامید، به عنوان یکی از بهترین استودیو های مستقل در زمان خود بود.
2. فیلم های مستقل با بودجه بسیار کم تولید می شوند
وقتی در اخبار می شنوید دیزنی برای تولید آثار خود از بودجه های میلیون دلاری استفاده می کند، یعنی این مقدار بودجه را در اختیار دارد. با این وجود بسیاری از استودیو های تولید آثار مستقل چنین بودجه هایی در اختیار ندارند پس مجبورند آثار خود را با بودجه های کم تولید کنند، پس نتیجه مجبور به ساخت فیلم های جمع وجور تری خواهند بود. بد نیست بدانید که بودجه ساخت فیلم های مستقل معمولا از طریق گرفتن وام یا در بهترین شرایط از سود آثار قبلی خود تامین می شود. راه دیگر برای تامین بودجه فیلم استفاده از سرمایه گذاری جمعی است که البته با دشواری های خاص خود همراه است.
همانطور که گفته شد، با توجه به بودجه کم در تولید آثار مستقل بسیار طبیعی است که این نوع آثار، با بازدید و استقبال کمتر مخاطب روبرو خواهد شد. بطور مثال فیلم های مستقل هیچ موقع نمیتوانند هزینه سرسام آور جلوه های ویژه سینمایی را بپردازند یا ساعت ها بازیگران خود را در جلوی پرده های کروماکی نگه دارند. پس طبیعی است که فقط در مواقع ضرورت از این قابلیت استفاده می کنند. همچنین ممکن است در روند ساخت فیلم های مستقل دستمزد یک بازیگر مطرح بیشتر از هزینه کل ساخت فیلم باشد، پس کارگردانان ترجیح می دهند از بازیگران کمتر شناخته شده ولی مستعد استفاده کنند. با این تفاسیر فیلم های مستقل باید خیلی خلاقتر از فیلم های فرانچایز عمل کنند ولی در واقع خیلی اوقات نتیجه با ان چیزی که انتظار داریم متفاوت است. همچنین نباید از این نکته چشم پوشی کرد که در تولید فیلم های فرانچایز ده ها مدیر در زمینه های مختلف در روند ساخت فیلم نظر می دهند که ممکن است نتیجه نهایی آن چیزی نشود که مد نظر کارگردان و نویسنده بوده است.
3. تعریف دقیقی برای فیلم های مستقل وجود ندارد و مدام در حال تغییر است
یکی از دلایلی که توضیح دقیقی برای فیلم های مستقل وجود ندارد، تغییر مداوم تعریف این نوع فیلم هاست. بطور کلی اصلی ترین دلیل برای جدا کردن یک فیلم مستقل، بحث مالی برای تولید این آثار است، اما با رشد خرده فرهنگ ها و جشنواره هایی مانند ساندنس و SXSW حالا میتوان آنها را در یک ژانر متفاوت دسته بندی کنیم.
بطور کلی سینمای مستقل را می توان بصورت کلاسیک با این عنوان تعریف کرد: استودیو های بزرگ تمایل به پرداخت هزینه بیشتری و در نتیجه بازخورد بیشتر و بازگشت مالی خواهند داشت؛ بنابر این آثاری که می توان به آنها اصلاح “متفاوت” را داد، در استودیو های مستقل تولید می شوند. در فیلم های مستقل نمیتوان هیچ دو فیلمی را شبیه به هم یافت، زیرا فیلمسازان و کارگردانان این اختیار را دارند که نگاه ویژه ی خود را درباره موضوع فیلم داشته باشند و سبک و ژانر مختص به خودشان را بوجود آورند. در کل فیلم های مستقل جذابیت بیشتری برای تولید کنندگان آثار دارند و به آنها اختیار بیشتری میدهند و آنها امکان آزمون و خطا و گاهی هم شیطنت در ساخت فیلم خود را دارند .
با این حال این تعریف کلاسیک در صنعت سینمای امروزی هیچ جایگاهی ندارد و همانطور که گفته شد هر روز استودیو های بیشتری توسط استدیو های بزرگ فیلمسازی آمریکا خریداری و یا با انها ادغام می شوند که در نتیجه استودیو های مستقل در حال از بین رفتن هستند. بسیاری از کارگردانان تازه کار و جوان، سینمای مستقل را فرصتی برای عرض اندام و کسب تجربه میدانند ولی در عوض فیلمسازان بزرگ برای بدست آوردن منفعت مالی و بر سرزبان افتادن نامشان ترجیح می دهند با استودیو های اصلی کار کنند و در کل قید استودیو های مستقل را می زنند.
حتی در حال حاضر جشنواره های فیلم در سراسر دنیا تعریف دقیقی از فیلم های مستقل ندارند و تقریبا همه فیلم ها را در ژانرها، استودیو ها و بودجه های مختلف را به نمایش می گزارند. شاید مفهوم فیلم مستقل با بوجود آمدن عصر دیجیتال رو به فراموشی باشد. با گسترش شبکه های اجتماعی مانند یوتیوب میتوان پخش جهانی یک فیلم را بدون متوسل شدن به استودیو های اصلی و بزرگ که نیاز به پرداخت هزینه هنگفت هستند، به راحتی انجام داد. فیلمی که از نظر مالی مستقل محسوب می شود را در یوتیوب می توان میلیون ها بازدید کننده داشته باشد. همچنین نباید این موضوع را نادیده گرفت که با پیشرفت تکنولوژی و تلفن های همراهی که دارای دوربین های فیلمبرداری قوی هستند امکان ساخت هر فیلمی تقریبا برای همه امکان پذیر است. پس بصورت بالقوه هر کسی که یک تلفن همراه هوشمند دارد یک فیلمساز به حساب می آید.
و در نهایت می توان اینطور نتیجه گیری کرد که اگر صنعت سینما به همین منوال خود ادامه دهد تا چند سال آینده باید قید سینمای مستقل را زد و این سبک به گورستان تاریخ سینما می پیوندد.
